گروه تفکر سیستمی

طبقه بندی موضوعی
  • ۰
  • ۰

در مقطعی از زمان، خود من هم که اکنون نسبتاً مطالعات تاریخی خوبی دارم (تاریخ اسلام، تاریخ تشیع، تاریخ معاصر ایران)  بر این باور بودم که «درس تاریخ» دوره راهنمایی و دبیرستان، درسی است بسیار مزخرف. در تنفر و انزجار دانش‌آموزان از این درس، دو عامل مهم وجود دارد: اول اینکه تاریخ یک درس تخصصی یا حتی یک عمومی مهم حساب نمی‌شود؛ به‌ویژه برای

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

برای نگرش سیستمی به یک مسئله، لازم است گامهایی طی شود. در منابع تفکر سیستمی، مطالب فراوانی در این مورد ارائه شده است. در این نوشتار، خلاصه ای در این موضوع ارائه می شود:

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

در تحلیل روشمند هر موضوع، صرف نظر از خود موضوع، بررسی پیشینه بحث و تغییرات آن در طول تاریخ، ضروری است. اهمیت فراوان این بررسی، به دلیل حاکم بودن اصل پیوستگی در تمامی پدیده های طبیعت و خلقت است؛ به عبارت دیگر، هیچ پدیده ای را اعم از فیزیکی یا متافیزیکی، فردی یا اجتماعی، مثبت یا منفی، و ... نمیتوان یافت که سیر صیرورت آن دارای یک نظم و ترتیب منطقی نباشد. طبیعتاً کشف این رابطه منطقی، کمک شایانی به شناخت موقعیت موجود و نیز پیش بینی آینده خواهد کرد.

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

مطالب فراوانی درباره مسئله حجاب در کشور ایران، نوشته و بیان شده است. طبیعتا هر نوشتار/ گفتار از زاویه دید ویژه ای به این مسئله می پردازد و با رویکرد توصیفی- تحلیلی یا رویکرد تجویزی، مطالبی را پیش روی ما می گذارد.

با توجه به رویکرد ما (نگرش سیستمی به مسائل) نخستین پرسشی که باید به آن توجه کنیم این است:

آیا مسئله (مشکل) حجاب در کشور ایران، 

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

برای ارائه ی تعریفی دقیق از مشکل/ فساد سیستمی، حداقل باید تعاریف زیر را مرور نمود:

1- فساد: 

به معنای دارا نبودن تمام اجزا و شرایط است که سبب عدم ترتب آثار مطلوب از شیء می‌باشد؛ یعنی اگر چیزی صحیح باشد آثاری دارد، ولی اگر فاسد شد آن آثار در خارج پدید نمی‌آید.


2- مشکل/ فساد در سیستم:

هر سیستمی از تعدادی اجزاء و المان‌ تشکیل شده که در کنار هم و در ارتباط با یکدیگر، به عملکرد و بقاء آن سیستم کمک می‌کنند.

گاهی اوقات، یک یا چند جزء از اجزای سیستم آسیب می بینند. ما به سادگی آنها را تعویض می کنیم و سیستم دوباره به عملکرد خود ادامه می دهد. در چنین شرایطی با مشکل در سیستم مواجه هستیم.


3- مشکل/ فساد سیستمی: 

مشکلی است که به دلیل وجود سازوکار نادرست (نه از جانب قصور و اشتباه یک فرد یا جمع) ایجاد می شود. به همین دلیل، مشکل سیستمی، مرتبا تولید می شود و اولویت اصلاح مشکلات سیستمی نسبت به مشکلات فردی، بالاتر است.

مشکل سیستمی به یکی از شکل‌های زیر خود را نشان می‌دهد:
تکرار دائمی یک مشکل (حتی با رفع علت‌های ظاهری آن)
جابجایی دائمی مشکل از جایی به‌جای دیگر یا از زمانی به زمان دیگر
بروز مشکل در کل سیستم بدون مشاهده‌ی مشکل در تک تک اجزاء
پیچیده‌ترین شکل مشکل سیستمی، وقتی است که در تک تک اعضا مشکل خاصی مشاهده نمی‌شود؛ اما وضعیت کلی سیستم مطلوب نیست.

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

عنوان مشکل/ فساد:

وجود نداشتن سامانه جامع متون علمی به منظور جلوگیری از تقلبهای علمی

حوزه ی مشکل/ فساد:

دانش و فناوری/ آمایش علمی

شرح:

پایان نامه های دانشگاهی، مقالات علمی و کتابهای منتشر شده، منابع علمی اصلی در جهان به حساب می آیند. با پیشرفت فناوری داده کاوی ...

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

عنوان مشکل/ فساد:

کیفیت پایین آموزش نظامی در دوره های سربازی

حوزه ی مشکل/ فساد:

نیروهای مسلح/ خدمت وظیفه

شرح:

به نظر می رسد یکی از دلایل اصلی الزامی بودن خدمت دوره ضرورت (علاوه بر تأمین نیروی کار ارزان قیمت برای نیروهای مسلح) آمادگی نظامی کلیه افراد ذکور ایرانی برای مواقع بحرانی کشور می باشد. به این منظور با توجه به دوره کوتاه آموزشی (حداکثر دو ماه برای آموزش نظامی عمومی و دو ماه برای آموزش رسته تخصصی) باید حداکثر دانشها و مهارتهای لازم برای ...

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

عنوان مشکل/ فساد:

فروش مجوز برای برخی مشاغل

حوزه ی مشکل/ فساد:

کسب و کار

شرح:

مقررات برای مشاغلی مانند تأسیس داروخانه و دفاتر اسناد رسمی، به گونه ای است که فرد دارای مدرک دانشگاهی مرتبط، به آسانی نمیتواند اقدام به ...

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

عنوان مشکل/ فساد:

وجود نداشتن سامانه جامع آمایش سرزمین

حوزه ی مشکل/ فساد:

ثبت اسناد و املاک/ شهرسازی

شرح:

یکی از زمینه های کلان فساد در کشور، املاک می باشد. با توجه به اینکه امکان استعلام مالکیت بر املاک به صورت متمرکز وجود ندارد، عملا یک نفر می تواند در شهرهای مختلف ...

  • عبدالمهدی منتظرالقائم
  • ۰
  • ۰

عنوان مشکل/ فساد:

حذف آموزش رایگان با تبدیل اکثریت مدارس دولتی به مدارس هیئت امنایی

حوزه ی مشکل/ فساد:

آموزش و پرورش

شرح:

-

نمونه های بروز:

تصمیم دولت برای واگذاری ...

  • عبدالمهدی منتظرالقائم